ALLES IS EGOÏSME

Ook jij bent een egoïst

Vermoedelijk ga je niet direct blij worden van dit stukje, maar het kan je misschien de ogen openen. Ik val maar meteen met de deur in huis: je bent een grote egoïst! Dat klinkt niet zo aardig, maar het is wel waar. Echt alles, maar dan ook álles wat je doet, doe je puur voor jezelf. Grote kans dat de stem in je hoofd nu gaat sputteren. “Ik? Egoïstisch? Ik ben juist vooral met anderen bezig! Of met het milieu!” Dat zal best, maar de buitenwereld is alleen een spiegel voor jouw binnenwereld. Altijd. Altijd? Altijd!    

Mocht je denken dat jij de grote, unieke uitzondering bent die niet egoïstisch is… lees dan verder en sta eens stil bij de volgende voorbeelden.

Strijden om niet te lijden

Bernadette, moeder: “Ik heb constant strijd met mijn kind over huiswerk. In plaats van te leren zit die lapzwans steeds te gamen. Verschrikkelijk! Toch blijf ik erop hameren dat mijn zoon zijn verantwoordelijkheid moet nemen qua school; het is immers zijn toekomst. En ik wil dat het goed gaat met hem, want ik vind zijn geluk zelfs belangrijker dan mezelf. Eerst hij, dan ik. Zo werkt moederliefde.”

Klinkt prachtig en ontroerend – SNIK! – maar waarom wil Bernadette dat het goed gaat met haar kind? Omdat het dan goed gaat met Bernadette zélf, en met haar eigen toekomst. Geen gedoe op school geeft haar rust. En het maakt haar wellicht trots als haar kind hoge cijfers haalt. Want ja, dat zegt natuurlijk ook alles over háár geniale brein...

En hoe fijn is het als je niet steeds in gesprek moet met leraren die klagen over de motivatie en leerprestaties van je kroost? Heel fijn! Kortom: als jouw kind geen problemen heeft, heb jij geen problemen. En wat willen we niet? Problemen en ongemak. Wat willen we wel? Rust en fijne gevoelens!

Is het dan verkeerd om je kinderen te leren dat ze volwassen en zelfstandig worden? Nee, natuurlijk niet. Ga daar alsjeblieft mee door, mocht je ze hebben. Maar als het kwartje valt dat we alles doen voor onszelf, kun je wel wat zuiverder en eerlijker kijken naar je relaties en conflicten. Makkelijk? Nee, maar ik ben zo aardig voor jou dat ik nog een voorbeeld geef. Tjonge! Wat bijzonder van mij!

De ander is er voor jou

Martijn zegt: “Ik heb mijn vriend Leendert advies gegeven om zich beter te kleden als hij gaat solliciteren. Dat doe ik graag, mijn vriend helpen. Ook heb ik laatst een sollicitatiebrief en zijn cv aangepast, zodat hij meer kans maakt op een baan.” Och, wat nobel van Martijn!

Maar grote kans dat Martijn zich slim en belangrijk voelt door zo’n toegewijde vriend te kunnen zijn. Zo kan hij zichzelf ook zien als vriendelijk en behulpzaam. Of het is de andere kant van de glimmende medaille. Martijn schaamt zich misschien wel stiekem een beetje voor zijn vriend die maar geen werk krijgt. Of hij wordt enorm moe van de constante klaagzang dat Leendert nooit geld heeft. Dan is trots en meer energie een fijn vooruitzicht van de moeite die hij in de vriendschap steekt. Maar het gaat nooit over Leendert, het gaat over Martijn. Altijd.

Nou zeg, Jim, dat is ook niet echt positief! Raad je het dan af dat Martijn zijn vriend wil helpen, zodat zijn leven beter wordt? Is het erg om aardig te zijn? Nee, natuurlijk niet. Voor mijn part krijgt Martijn een standbeeld en een nationale feestdag voor zijn goede daden. Laten we vooral anderen zo veel mogelijk vooruit helpen. Dat doe ik ook graag.

Mijn advies: geef nooit advies

Maar het gaat altijd eerst over jezelf, dan pas over de ander. En waarom is dit nou zo belangrijk om goed in je oren te knopen? Vaak dénken we dat we met de ander bezig zijn. Alleen is dat een zeer geraffineerde leugen. En omdat we – onbewust weliswaar – dus zo ongelofelijk veel met onszelf bezig zijn, zien we de behoeftes van de ander haast niet meer. Dat is meteen de reden dat het bijna nooit lukt iemand te veranderen. Want de meeste mensen geven vaak alleen goedbedoelde adviezen aan elkaar. En advies is altijd projectie. Dan wil je dat de ander gaat leven zoals jij dat doet. Alsof jij weet wat goed zou zijn voor een ander, haha! Alleen heeft jouw advies in de meeste gevallen geen effect, omdat het... jouw advies is! Gekoppeld aan jouw normen en waarden.

Stuur je ego met vakantie

Tja, als je zo kijkt, zou je kunnen zeggen dat iedereen een egoïst is. Lekker dan. En nu? Ik zou je willen uitdagen om vaker in de spiegel te kijken en onderzoek dan eens wat jouw rol is in een conflict of situatie. Geloof me, zonder jouw verhaal of jouw voorkeur is er nooit iets aan de hand, want zonder ego bestaan er niet eens problemen.

Toch ligt de focus ligt vaak enorm op de ander, terwijl we vaak niet in de gaten hebben dat het om onze eigen gevoelens en waarden gaat. En ik bedoel niet dat je schuldig bent aan iets. Ik zeg alleen: je bent vermoedelijk een egoïst zonder dat je het weet. Daar hoef je je niet voor te schamen ook, want dit betekent alleen dat je van jezelf houdt. Heerlijk toch! Aan egoïsme zit dan ook geen nare bijsmaak, zoals velen denken. Nou ja, aan gezond egoïsme dan; narcisme is weer een ander verhaal.

Het voordeel van egoïsme

Hoe dan ook, als je durft te erkennen dat je een gezonde egoïst bent, gaan er nieuwe deuren voor je open. Je gaat jezelf namelijk beter begrijpen en snapt beter waarom je iets doet, of juist niet. En elk gedrag, positief of negatief, maakt je bewust van een bepaald verlangen. Dat kan rust zijn, erkenning, vrijheid of verzin zelf maar iets leuks. Zo geniet de milieubewuste blikjesraper van een schone straat en een opgeruimd gevoel. En zo zijn er ook best wat mensen die zich niet gezien of gehoord voelen... totdat ze ontploffen. Dan krijg je ineens alle aandacht! Nu zijn er betere en fijnere manieren om aandacht te krijgen, maar die moet je dan wel eerst geleerd hebben. 

En de ander dan?

Maar laten we het ook even over de ander hebben. Hoe kun je iemand het best helpen? Hoe kom je erachter wat iemand nodig heeft? Stel vragen. En verder? Stel vragen. En verder? Stel vragen. Neem jezelf eens voor om tijdens een gesprek alleen maar vragen te stellen. Al is het maar vijf minuutjes. Het is wonderlijk wat je dan te weten kunt komen over je vriendin/partner/buurman/vader of vul maar in… en je zult ook verbaasd zijn hoe blij je de ander maakt door écht goed te luisteren en je eigen verhaal even te parkeren.

En voor wie doe je dat dan, alleen maar vragen stellen? Tja, ook weer puur voor jezelf, natuurlijk! Want dan kun je tegen jezelf zeggen, dat jij tenminste geen egoïst bent 😉

Ben jij toch de uitzondering, en geen egoïst? Maak dan snel een afspraak met me, want dan is er dus echt iets goed mis met je!